Kızım Ada'nın doktoru; Memorial Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Murat Yıldırım ile uzun zamandır bir röportaj yapmak istiyordum. İlk kez anne olan biri olarak ilk zamanlarımda bana moral veren, sütlerim az geldiği zaman emzirmeye devam etmemde ısrar eden, her ilk kez anne olan gibi panikleyip ne yapacağımı bilemezken beni aydınlatan, her gittiğimiz muayene de kızımı öpe koklaya muayene eden doktorumuzun röportajı umarım sizin için de faydalı olur.
Kolik kabaca yeni doğan bebeklerin yaşadığı sindirim problemlerinin yol açtığı, bağırsaklarda kolik tarzında ağrıyla seyreden bir tablodur. 4. ve 6. haftalar şikayetlerin en yoğunlaştığı dönemdir. Daha sonra şikayetlerin sıklığı giderek azalır ve bebeklerin çoğunda 12.hafta sonunda tamamen ortadan kalkar. Gaz çıkarmak veya çıkarmamakla birebir ilişkili bir şey değildir.
2. Annenin sütü geliyorsa bebeklerin anne sütü içmesi üzerinde duran ve anneyi bu konuda motive eden bir doktorsunuz. Anne sütünün en az ve en fazla ne kadar verilmesini önerirsiniz?
Yeni doğan bir bebeğinin ihtiyacı olan tek şey anne sütü ve anne sıcaklığıdır. Anne göğsü bunun ikisini de sağlamaktadır. Bebeğin ihtiyacı ne kadar ise bebek o kadarını alır ve bırakır. Bunun bir kuralı yoktur. Bebek ne kadar isterse o kadar vermek gerekir. Yeni doğan bir bebek düzenli çiş ve kaka yapıyorsa, periyodik olarak istikrarlı büyüme gösteriyorsa yeterli besleniyordur. Bazı bebekler ayda 1000 gr alırken bazıları 500-600 gr alır. Her iki durumda normaldir.
3. Bebekler hastalandığı zaman anne sütünün antibiyotik etkisi olduğu doğru mudur? Buzlukta olan süt de buna dahil midir?
Anne sütünü formül sütlerden ayıran en önemli özellik anne sütünün canlı, yaşayan bir besin olmasıdır. İçinde canlı hücreler barındırır. Bebeği koruyucu bağışıklık faktörleri içerir ve bebeğin yaşına göre içeriği değişir. Anne sütü içindeki antikor, enzimler ve bağırsak florası üzerindeki onarıcı etkisi sayesinde bebekte ki bağışıklığı desteklemektedir. Derin dondurucuda saklanan anne sütünde de bu özellikler 6 ay boyunca korunmaktadır.
4. Gaz sancısı olan bebeğe rezene veya papatya çayı kaç aylıktan sonra verilebilir? İşe yarar mı?
Bebek 1.ayını doldurduktan sonra günlük toplam 100 ml'i geçmemek şartıyla bebek çayları verilebilir ve kolik ağrısı için kullandığımız tedaviye destek olabilir.
5. Bebeklerin günde kaç defa uyuması gerekir?
Yeni doğan bebek diğer yaşlara göre çok daha fazla uyur ve büyüdükçe uyuma süresi kısalır. Ortalama 15-16 saat uyku yeterlidir.
6. Bebeklerin doğdukları zaman gözleri kayabiliyor. Bu ne zaman geçer, kalıcı olma ihtimali ne zaman dikkate alınmalıdır?
İlk üç ay gözlerde kayma normaldir. Üçüncü aydan sonra ısrar eden şaşılıkta mutlaka göz doktoru tarafından muayene şarttır.
7. Ek gıdaya ne zaman başlanmalıdır? Ek gıdaya geçerken nelere dikkat etmek gerekir?
17. haftadan önce hiç bir şekilde ek gıda vermemek gerekir. 4.aydan sonra tartı alımına ve anne sütü durumuna göre karar her bebek için bireyselleştirilir.
8. Bebeklerin sırt üstü yatırılması öneriliyor. Peki sırt üstü yatırılan bebeklerin kafaları düzleşebiliyor. Bu zamanla düzelir mi?
Bebek oturmaya başladıktan sonra bu durum kendiliğinden düzelecektir.
9. Bebeklere 1 yaşından sonra inek sütü verilmeye başlanıyor. Bunun sebebi nedir?
Bu inek sütü alerjisinden bağımsız bir durumdur. İlk bir yata özellikle altı ayda bebeklerin bağırsak bariyeri tam olgunlaşmamıştır. İnek sütü küçük bebeklerde alerjiden bağımsız bağırsak duvarında mikroskobik seviyede kanamalara yol açmakta, hem bağırsak bütünlüğünün daha da bozulmasına yol açmakta, hem de bu kronik kanama demir eksikliğine yol açmaktadır. İnek sütü alerjisi olan çocuklarda bir yaşından sonra da yasak devam edecektir.
10. Çocuklarda ek gıdaya başladıktan sonra siz her zaman kendiniz yapmıyorsanız, köyden vs getirtmek yerine markalı ürünleri tercih edin dersiniz. Süt için de aynı şey geçerli mi? Açık süt alan anneler var.
Bu özellikle süt için geçerli bir durum. Elbette köyde otlayan, doğadan beslenen bir ineğin sütü endüstriyel süte göre besinsel açıdan daha değerlidir. Ama yetiştirilme şartları ve hayvanların taşıdığı hastalıklar açısından güvenemeyiz. Bu durumda riskleri bertaraf etmek için başvurulan yöntem sütü kaynatmak oluyor. Bu durumda sütün içindeki bütün değerli yağ asitleri ve proteinler denatüre olmaktadır. Bu açıdan en ideal olan elimizde pastörize süt kalıyor. Bir diğer gıdada pekmez. Yine geleneksel yöntemlerle hazırlanan köy pekmezleri sağlık açısından pek de iyi değil. Meyve şekerleri saatlerce kaynatıldığı zaman hidroksimetil furtural denen zehirli bir madde ortaya çıkmaktadır ve bu madde sağlık için tehlikelidir. İlla pekmez verilecekse santrifüj ve vakum tekniği ile üretilen sanayi tipi pekmezler tercih edilmelidir.
11. Diş ve göz muayenesi ne zaman yapılmalıdır?
Çocuk diş hekimleri ilk diş çıktığı andan itibaren bebeklerin görülmesi gerektiğini düşünüyorlar. Pratik olarak süt dişleri tamamlandıktan sonra (genellikle 2,5 yaş civarında) bir çocuk diş hekimi ziyaret etmek uygun olacaktır. Göz muayenesi 9.aydan itibaren yapılabilir. Ben kendi pratiğimde her çocuğu 1.yaşında göz muayenesine gönderiyorum.
12. Çocuklara yapılan kızamık, su çiçeği gibi çocuk hastalıkları aşıları çocukların hasta olmasını engelliyor mu? Yoksa sadece koruyor ve bu hastalıkları olma olasılıkları devam mı ediyor?
Bütün aşılarda amaç aşılama ile o hastalığın ömür boyu olmamasını sağlamaktır. Fakat hiç bir aşıda %100 koruyuculuk mümkün değildir. Yine de aşılama ile çocukların büyük kısmı bu hastalıkları ömür boyu yaşamayacaktır. Aşılanmış olsa bile %100 koruyuculuk garantisi olmadığı için, çocuk su çiçeği olduğu bilinen bir vaka ile temas ettirilmemelidir.
13. Bebeklerin her ay ne kadar kilo alması gerekiyor? Fazla veya az kilo alımında nelere dikkat etmek gerekiyor?
Bebeklerin alması gereken kilo ayına göre değişir. İlk altı ayda 600-1000 gram arasındadır. Bu da ilk aylarda 1000gr.'a yakınken, 6.aya doğru 600 gr'a yakın bir kilo alımı bekleriz. 6.aydan sonra aylık tartı alımı 400-600 gr arasında idealdir ve bebek büyüdükçe büyüme hızı yavaşlayacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder